Patrick Wessels 01 maart 2021

Psychologisch overtuigende teksten: actief taalgebruik

Psychologisch overtuigende teksten bevatten actief taalgebruik. En worden dus niet in de passieve vorm geschreven.

De oplettende lezer heeft het al herkend, de bovenstaande twee zinnen laten meteen het verschil zien. In een actieve zin voert het onderwerp de actie uit. Een passieve zin maakt het onderwerp de ‘ontvanger’ van wat er gebeurt. 

Actief versus passief taalgebruik

Je kunt iedere zin zowel actief als passief schrijven. Want elke zin kan actief of passief geschreven worden:

  • Actief
    Een SEO tekstschrijver schrijft teksten op basis van zoektermen.
  • Passief
    Teksten worden door een SEO tekstschrijver geschreven op basis van zoektermen.

Passieve zinnen bevatten vaak een vorm van ‘worden’, met verderop in de zin een voltooid deelwoord. De complete uitleg en handige tips om passief taalgebruik om te zetten naar actieve teksten vind je bijvoorbeeld op Taaladvies.net. 

Tip: heb je al een tekst geschreven en ben je benieuwd of die actief is? Als je WordPress gebruikt voor jouw website kun je dat checken met de Yoast Plugin voor SEO. Installeer de plugin en bekijk op de pagina met tekst de score voor ‘Leesbaarheid’. De plugin beoordeelt of je voldoende actief taalgebruik gebruikt. 

Minder complex: makkelijker leesbaar

Psychologisch zijn actieve zinnen overtuigender dan de passieve varianten. Dat werd al in 2002 aangetoond door wetenschapper Lawrence Hosman (PDF). Een passieve zin is grammaticaal meer complex. Die complexiteit vraagt meer van het brein om te begrijpen wat er staat. 

Actieve zinnen verbeteren de processing fluency, de vlotheid waarmee het brein informatie verwerkt. Het brein verwerkt een tekst met actief taalgebruik relatief soepel. Die soepele ervaring leidt tot een positieve waardering, die het brein (onterecht) toeschrijft aan de inhoud van de tekst. Dat maakt een tekst met actief taalgebruik meer overtuigend. 

Aan de slag: onderwerp, persoonsvorm en dan verder

Dus, hoe schrijf je psychologisch overtuigende teksten? In 3 stappen schrijf je actieve zinnen:

  1. 1. Begin met het onderwerp
    Begin je zin met het onderwerp, dus met wie of wat er iets doet in de zin.
    Voor het voorbeeld hieronder gebruiken we ‘jij’ als onderwerp van de zin. Het onderwerp is dikgedrukt.  
  2. 2. Voeg de persoonsvorm toe
    Na het onderwerp volgt de persoonsvorm, die vertelt wat het onderwerp doet.
    Voor het voorbeeld hieronder gebruiken we het werkwoord ‘sturen’. De persoonsvorm staat schuingedrukt. 
  3. 3. Schrijf de rest van de zin
    Vervolgens schrijf je de rest van de zin. Gebruik daarin liever niet nog een werkwoord. De kans is anders groot dat je een voltooid deelwoord kiest, en de zin alsnog passief is. Beperk de zin tot één werkwoord (de persoonsvorm), dan weet je zeker dat je actief schrijft.

 

Voorbeeld van een actieve zin:

  • Jij stuurt me een voorbeeld van een actieve zin (wat leuk!). 

Die zin is actief, terwijl het passief iets zou zijn als: ‘er wordt me een voorbeeld van een actieve zin gestuurd’.